Doanh nghiệp thủy điện "khóc" vì nắng nóng kỷ lục

Trong quý II, những từ khóa như "nắng nóng kỷ lục", "thiếu điện", "cắt điện luân phiên", "miền Bắc thiếu điện" trở nên "nóng" hơn bao giờ hết. Mùa khô năm nay trở nên đặc biệt với cả người dân và doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp suy giảm lợi nhuận, thậm chí báo lỗ.  

Thời tiết nắng nóng, đặc biệt là khu vực miền Bắc, đã ảnh hưởng đến sản lượng điện của các hồ thủy điện. Nhu cầu điện tăng cao nhưng sản lượng từ thủy điện giảm. Tại thời điểm giữa tháng 5, 11/47 hồ nước lớn về mực nước chết hoặc gần mực nước chết, ở khu vực miền Bắc, tất cả 12/12 hồ thủy điện lớn có lưu lượng nước về hồ rất kém, tần suất nước về nhiều hồ kém nhất trong 100 năm.

Yếu tố thời tiết đã làm cho sản lượng của nhiều doanh nghiệp thủy điện quý II giảm từ 40% đến 50% so với cùng kỳ năm trước. Điều này kéo theo doanh thu và lợi nhuận bị hao hụt, có đơn vị báo lỗ.

Doanh thu sụt giảm

Công ty cổ phần Thủy điện Hương Sơn (mã chứng khoán: GSM) cho biết trong quý II cũng như 6 tháng đầu năm, khu vực hồ thủy điện Hương Sơn (Hà Tĩnh) khô hạn, lượng nước về hồ rất thấp.

Do vậy, sản lượng điện quý II của công ty chỉ đạt 55% so với cùng kỳ năm trước, doanh thu giảm hơn phân nửa xuống 15 tỷ đồng, thấp hơn giá vốn, lỗ gộp 3,6 tỷ đồng và lỗ ròng 5,5 tỷ đồng. Lũy kế 6 tháng, doanh thu giảm 27% xuống 48 tỷ đồng, lãi ròng giảm 80% xuống 3,5 tỷ đồng.

Công ty cổ phần Đầu tư và Phát điện miền Bắc 2 (mã chứng khoán: ND2) thông tin lượng mưa quý II thấp nhất so với cùng kỳ các năm gần đây, sản lượng điện thấp hơn gần 70 triệu kWh. Theo đó, doanh thu giảm 48% xuống 71 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế giảm 75% về 19 tỷ đồng.

Dù vậy, kết quả kinh doanh này cũng cải thiện so với mức lỗ 18,2 tỷ đồng quý đầu năm, nửa đầu năm công ty lãi 645 triệu đồng (cùng kỳ năm trước 105 tỷ đồng).

Chủ sở hữu nhà máy thủy điện A Vương (mã chứng khoán: AVC) công bố báo cáo tài chính quý II với doanh thu giảm một nửa xuống 132 tỷ đồng, lãi sau thuế giảm 56% xuống 77 tỷ đồng, mức thấp nhất trong 7 quý gần đây. Lũy kế 6 tháng, doanh thu và lợi nhuận giảm 14-15%.

Lưu lượng nước về hồ chứa của 3 nhà máy thấp hơn cùng kỳ năm trước, sản lượng điện phát và giá bán bình quân cùng giảm, Thủy điện miền Nam (mã chứng khoán: SHP) báo cáo doanh thu và lợi nhuận sụt lần lượt 25% và 42% so với quý II/2022.

Hàng loạt doanh nghiệp thủy điện khác ghi nhận lợi nhuận quý II giảm từ 30% đến 70% như Thủy điện Sông Vàng (SVH), Sông Ba (SBA), Thủy điện - Điện lực 3 (DRL)…

Sản lượng kỳ vọng cải thiện khi vào mùa lũ chính vụ

Trong những ngày cuối tháng 6, thời tiết xuất hiện mưa nhiều hơn, lưu lượng nước về các hồ thủy điện có sự cải thiện. Đồng thời, Việt Nam đang đón cơn bão đầu tiên.

Vì vậy, các nhà máy thủy điện miền Bắc cần được điều chỉnh huy động cao, vừa đảm bảo cung ứng điện vừa để hạ mức nước hồ tạo ra dung tích đón lũ, phòng lũ. Tương tự, ở khu vực miền Nam cũng chuyển sang mùa mưa, nước về hồ đều có nhiều cải thiện.

Dù vậy, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia (Tổng cục Khí tượng Thủy văn) dự báo hiện tượng El Nino có thể duy trì đến năm 2024 với xác suất khoảng 70-80%. Điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sản lượng cũng như kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp thủy điện so với nền cao 2022.

Đa phần công ty thủy điện đề ra kế hoạch kinh doanh năm nay giảm đáng kể so với năm trước. Thủy điện A Vương đặt mục tiêu lợi nhuận 2023 giảm đến gần 80% so với thực hiện 2022 xuống 133 tỷ đồng. Thủy điện Hương Sơn dự báo lợi nhuận giảm 71% từ 65 tỷ xuống 19 tỷ đồng.

Agriseco Research nhận định triển vọng ngành thủy điện kém khả quan giai đoạn 2023-2024 do yếu tố bất lợi về thời tiết, El Nino kéo dài với lượng mưa giảm đáng kể. Trong trung hạn và dài hạn triển vọng trung lập khi thủy điện vừa và lớn đã hết tiềm năng khai thác nên tập trung vào thủy điện nhỏ.

Đồng thời, theo Quy hoạch điện 8, tỷ trọng đóng góp của thủy điện sẽ giảm dần xuống 7% năm 2050 nhường chỗ cho điện gió, điện mặt trời.