Kinh ngạc kho cổ vật trên tàu cổ 700 năm tuổi

(Dân trí) - Tàu cổ Bình Châu (Bình Sơn, Quảng Ngãi) chứa gần 5.000 cổ vật gốm, sứ, tiền xu... được phục dựng gần như nguyên trạng. Đây là con tàu đắm cổ nhất từng được phát hiện tại Việt Nam.

Năm 2012, ngư dân phát hiện dấu vết con tàu đắm cách bờ biển Bình Châu khoảng 200 m, ở độ sâu 4 m. Năm 2013, UBND tỉnh Quảng Ngãi ký hợp đồng với Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương tiến hành khai quật tàu cổ thu về gần 5.000 hiện vật.

Một phần hiện vật đang được trưng bày trong khuôn viên gần 5.000 m2 của Trung tâm phát huy giá trị di sản văn hóa đa năng Quảng Ngãi. Không gian trưng bày tái hiện một phần con tàu đắm với chiều dài 24 m, chiều ngang 5 m.

Kinh ngạc kho cổ vật trên tàu cổ 700 năm tuổi - 1

Một phần tàu cổ Bình Châu được phục dựng để trưng bày cổ vật như thời điểm mới phát hiện. Các cổ vật trên con tàu cổ đắm này phần lớn là đồ gốm sứ với dòng gốm men nâu, men ngọc, đồ sứ hoa lam và sứ men trắng xanh. Các chuyên gia nhận định, đồ gốm trên tàu cổ Bình Châu có niên đại thế kỷ 13 (khoảng 700 năm tuổi).

Kinh ngạc kho cổ vật trên tàu cổ 700 năm tuổi - 2
Kinh ngạc kho cổ vật trên tàu cổ 700 năm tuổi - 3

Ngoài đồ gốm sứ, trên tàu cổ Bình Châu còn có 30 loại tiền xu khác nhau. Phần lớn trong số đó là tiền thời kỳ Bắc Tống - Nam Tống, cổ nhất là tiền đồng "Khai Nguyên thông bảo" thời Đường thế kỷ thứ 7 (khoảng 1.300 năm tuổi).

Kinh ngạc kho cổ vật trên tàu cổ 700 năm tuổi - 4

Nhiều loại tiền, đồ kim loại bị cháy nên chảy ra dính vào gốm sứ. Vùng biển Bình Châu được gọi là "nghĩa địa tàu cổ". Tại khu vực này có dấu vết của 10 con tàu đắm. Điều đáng nói, hầu hết dấu vết khai quật cho thấy những con tàu này bị cháy trước khi chìm xuống biển.

Kinh ngạc kho cổ vật trên tàu cổ 700 năm tuổi - 5
Kinh ngạc kho cổ vật trên tàu cổ 700 năm tuổi - 6

Nhiều cổ vật còn nguyên vẹn trên tàu đắm cổ Bình Châu. Các nhà khoa học phỏng đoán đây là tàu chở hàng từ Trung Quốc tới Hà Lan gặp hỏa hoạn, chìm tại vùng biển Bình Châu.

Kinh ngạc kho cổ vật trên tàu cổ 700 năm tuổi - 7
Kinh ngạc kho cổ vật trên tàu cổ 700 năm tuổi - 8
Kinh ngạc kho cổ vật trên tàu cổ 700 năm tuổi - 9

Thời điểm phát lộ, tàu cổ Bình Châu là con tàu đắm thứ 6 được phát hiện trên các vùng biển của Việt Nam. Đây là còn tàu đắm cổ nhất từng được tìm thấy.

Kinh ngạc kho cổ vật trên tàu cổ 700 năm tuổi - 10

Tàu cổ Bình Châu được khai quật vào năm 2013. Sau khi đã hút cạn bùn cát, xác tàu lộ rõ với chiều dài từ đuôi tàu cho đến phần mũi tàu còn lại là 20,5 m, chiều ngang rộng nhất là 5,6m. Thân tàu được chia làm 13 khoang với 12 vách ngăn chứa hàng ngàn cổ vật. Sau khai quật, cổ vật được phân chia theo tỷ lệ doanh nghiệp khai quật 67%, nhà nước 33%. Riêng 35 độc bản được tìm thấy cũng thuộc quyền quản lý của nhà nước.

Quốc Triều