Sao cứ ra tòa, họ lại nói "tôi không có trình độ..."?

(Dân trí) - Theo dõi nhiều phiên tòa xử các cán bộ, quan chức nhà nước vừa qua, có một điểm chung dễ thấy: Nhiều người khi nhận tội đều tự cho nguyên nhân do họ chưa được đào tạo, thiếu nhận thức...

Sao cứ ra tòa, họ lại nói tôi không có trình độ...? - 1

Như Dân trí đã nêu trong bài tường thuật phiên tòa xử bị cáo Nguyễn Văn Hiến, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng ngày 19/5 liên quan đến những sai phạm nghiêm trọng trong việc quản lý 3 khu "đất vàng" tại đường Tôn Đức Thắng, quận 1, TPHCM, bị cáo này nói: "Chưa từng một ngày được đào tạo quản lý kinh tế, nhất là quản lý đất đai".

Trước đó vài tháng, phiên tòa xét xử bị cáo Nguyễn Hữu Tín, nguyên Phó Chủ tịch UBND TPHCM cũng ghi nhận lại lời nói sau cùng của bị cáo này là do "suy nghĩ chủ quan, nôn nóng, nhận thức chưa đúng" nên đã dẫn đến những vi phạm pháp luật trong quản lý, sử dụng tài sản nhà nước.

Một loạt "đại án" trước đó nữa, khi xét xử nhiều người nguyên là những cán bộ, quan chức cao cấp trong bộ máy nhà nước, có người nguyên là lãnh đạo một ngành, có người nguyên là chủ tịch hội đồng quản trị một tập đoàn lớn của nhà nước, nguyên Bí thư thành ủy một thành phố lớn... khi nhận tội, họ cũng đều viện dẫn lý do: Do trình độ nhận thức, do chưa được đào tạo... trong phần tự bào chữa của mình.

Than ôi, trước khi những người này bị điều tra, truy tố, họ vẫn luôn là những người đã trải qua quá trình công tác dài, từng nắm các chức vụ trọng yếu trong các ngành mà họ nắm quyền điều hành và chẳng ai có thể nghi ngờ về trình độ, năng lực của họ.

Bỗng dưng một ngày, trước tòa án, tội danh thì cũng đã đành rồi nhưng nhiều người khi nghe họ nói rằng do chưa được đào tạo, do thiếu nhận thức, chưa hiểu biết đầy đủ quy định của ngành... đều thấy rất bất ngờ.

"Ôi, sao lại thế được, bình thường ông ấy cái gì chẳng biết, hoành tráng lắm mà", nhiều người nghe họ nói sẽ nghĩ như vậy.

Bất ngờ vì đúng là có những người chưa từng được đào tạo về lĩnh vực đó thật như bị can Nguyễn Văn Hiến. Người ta có thể dễ dàng chứng minh được ông này chưa từng được học qua một khóa học nào về quản lý kinh tế, quản lý đất đai và ông cũng có trình bày rất rõ trước tòa là trong bao nhiêu năm trước, ông cũng chỉ đi học các khóa đào tạo, huấn luyện về quân sự. Nhưng ông lại được giao cả nhiệm vụ quản lý về các dự án liên quan đến đất đai, nhất là đất quốc phòng.

Điều này cũng có thể nói là có trách nhiệm của người đã quyết định, giao nhiệm vụ không đúng cho ông Hiến- người đã không có trình độ quản lý trong lĩnh vực đó. Tuy nhiên, cũng không thể vì thế mà ông Hiến vô tội bởi một khi được giao nhiệm vụ, ông cũng phải có trách nhiệm tìm hiểu, nắm bắt thông tin, kiến thức luật pháp trong công việc mình được giao phó chứ không thể nói vì tôi không biết nên tôi vi phạm được. 

Nếu họ cho là phạm tội vì thiếu hiểu biết, năng lực có hạn, chưa qua đào tạo...,thế thì sao khi được bổ nhiệm, cất nhắc, họ không từ chối đi: Nói rằng, rất cảm ơn nhưng tôi không đủ năng lực, kiến thức để đảm nhận chức vụ này?

Cũng có không ít người thực sự là những người có trình độ, được đào tạo kỹ trong lĩnh vực được giao mà vẫn phạm tội. Nhưng trước tòa, họ vẫn nói là do chưa nắm bắt được đầy đủ quy định, chính sách trong ngành nên để xảy ra vi phạm. Thì đó là những lời nói dối trá, lấp liếm để che đậy những động cơ, hành vi cố tình vi phạm của mình để thu vén, trục lợi cá nhân chứ không hề vì những lý do: Thiếu hiểu biết, chưa được đào tạo... như họ nói.

Với những bị can dạng này, các cơ quan bảo vệ pháp luật càng cần phải làm rõ nguyên nhân, động cơ phạm tội của họ chứ không thể nào chỉ nghe họ trình bày với lý do nói trên.

Mạnh Quân